Lang leve Stalin

" Wat vind je er van?" Dimitri kijkt me aan als we samen in het verdwijnende licht over de Prospect Nezalezhnusti lopen. Het is de 11 km lange boulevard die men op Unesco erfgoed wil zetten omdat het alles toont van de stalinistische architectuur. Cultuur maken van wat iemands smaak van macht uitsralen was, die één van de grootste misdadigers was die de 20e eeuw heeft voortgebracht. Ondertussen maak ik wel foto's. De stad , waar niets meer van over was toen de Russen het op de Duitsers veroverd hadden, op een oude kerk na. De tank, het zelfde type als ik bij Ravensbruck zag, die het eerst het centrum was binnen getrokken , staat als monument tegenover die kerk, en wast eerst het centrum van de stad was. Het is een ontzielde stad, nergens voel je er thuis, je bent altijd onderweg. Wij ook, we lopen van relic naarrelic. Het klassieke beeld van Lenin, zoals iedereen zich dat herinnert, leunend met een arm op de lessenaar staat er levensgroot in brons. Dimitri is net zo oud als mijn zoon en ik zeg: " onze jeugd kent hem nauwelijks, onbelangrijke man voor hen. Als ik ergens iets koop of een consumptie betaat, let hij erop dat ik de bonnetjes meeneem.Net als op een camping in Polen waar ik niet meer van af mocht omdat ik het bonnetje bij betalen niet terug wilde geven, puur uit eigenwijzigheid. Jeziet het ook, je loopt niet ergens op af maar schuift terloops er naar toe, nooit initiatief nemen. Als we vermoeid, tenminste ik, door een paar blokken flats lopen naar zijn flat, zit bijna iedereen, het is al bij 10en, nog in korte broek of blote buik en laag decolletté buiten op alles zittend waar je maar op zitten kunt, te driknken zo uit de fles, ieder voorzich. Bier of wodka en wat woda er tussendoor.Je ziet het overal en op elk uur van de dag.
" Er zitten net dagen feest op, de Victorie vieren op de nazi's. Als je gisteren gekomen was had je de straaljagers op zo'n 20 mtr. hoogte kunnen zien overkomen.En iedereen was starnakel bezopen." De volgende morgen bij het ontbijt van zelf gebakken brood met eigen gemaakte vossebessen jam zeg ik: " Je moet me nog het pakje geven wat ik over de grens moet nemen. Dimitri legt uit waar en hoe ik het , of in Estland of in Zweden moet versturen." O.K. , no problem, vriendendienst toch? Ik kom gewoon de grens overt. De Litouwse douaneman vraagt of ik sigaretten of alcohol mee heb. " Ik smook niet",zeg ik. Terwijl ik, zoals een vliegtuig z'n kerosine loost voor de crash, probeer voor de Belarus douane van mijn waardeloze roebels af te komen. door te tanken, maar het kost hier 60 ct de liter en dubbele espresso ook zoiets. Dus doe maar een paar flessen wodka. Ik ben dus afgeladen op mijn scootermanier daar aan de grens. De gast trapt in dat no smoking en zegt me te wachten op de man van de pascontrole. Ik vraag heel kinderachtig om een stempel. Het pakje, als je er aan luistert hoor je een zacht getik, is nu in de EU.
Ik wilde de rijs doorzetten om naar de plek te gaan waar Napoleon over de Berezina trok op zijn terugtocht van Moskou. Het ligt 80 km van Minsk bij Barisov, de exacte plek is in Studenka. 400 man nederlandse pionniers hebben de brug in één nacht in het ijskoude water gebouwd op 25 nov. 1812.Het is een enorm tumult , de Russen vallen aan en als Napoleon zijn nog fitte mannen over de brug heeft, beveelt hij die in brand te steken. Kreupele en gewonde soldaten zijn immers een blok aan het been. In die slag,op 26-28 november, hier een ware victorie genoemd, verliest hij veel van zijn manschappen en ook van de buit die hij uit Moskou meenam. Zelf vertrekt Napoleon van hier naar Parijs en het overgebleven leger nu nog 50,000 man loopt naar Wilna, nu Vilnius. Daar worden ze massaal afgeslacht, zo erg dat men de lijken van de straten sleept en opstapelt in kelders vanwege de stank. Daar verliest het leger de helft van wat er na de overtocht over de Brerzina over was.Maar voor mij geen zicht op deze historische pek. Het komt deze ochtend met bakken uit de hemel en wat erger is; in heel Belarus geen camping maar ook geen hotels. Ja in Brasov was er Rn, dat is 350 km verderop, maar Wim daar wil jij niet in slapen én probnlemen met de verkrijgbaarheid van benzine doen mij besluiten om dezelfde weg terug te nemen naar Litouwen.