De stad aan zee

Dinsdag 1 juli 2008
Waar waren we ook al weer gebleven? Oh ja, nog steeds in 1914. Maar nu sta ik over een stad te kijken die slechts zelden in de schijnwerpers staat maar waarover altijd al wel iets te doen was. Gesticht in de 1e eeuw AD als Tergeste en Franz Joseph, onze door privé omstandigheden zo geplaagde keizer had ermee eindelijk een zeehaven. Oostenrijk lag aan zee! Trst zeggen de Croaten en de Italianen noemen het met een zucht Tri-este. Franz-Joseph, had hij Jiddisch bloed gehad, dan zou hij het " Weh iz Mir" vaak hebben kunnen verzuchten, immers; Sisi dood, vermoord bij het meer van Geneve, zijn zoon Rudolph die met alle geweld zelfmoord heeft gepleegd( Zijn prille echtgenote weigerde, toen vroeg hij zijn concubine samen de dood te zoeken, ook zei hechtte aan het leven, ten einde raad slaagde hij er in een Weens hoertje de daad met hem te plegen. Je zou zeggen dat er met zo'n meisje meer voor de hand liggende dingen te doen zijn.) Door de dood van Franz moest er een andere troonopvolger gevonden worden. Franz-Ferdinand, zijn neef, maar die kwast moest vlak voor hij een provocerend bezoek aan Sarajevo bracht zonidig, tegen de wil van de keizer, grote legeroefeningen houden vlak bij de grens met vijand Servië, die dat weer als een provocatie opvatte.Bovendien stond heel Europa in de startblokken om eindelijk eens weer heerlijk ten strijde te trekken.Zie hiervoor het onvolprezen boek over die eerst maand in de zomer van 1914 , van Barbara Tuchman: De kanonnen van augustus. De held van mijn reis, Gavrilo Princep gaf daar in juni 1914 in Sarajevo het langverwachte startschot voor die oorlog. Lachend trokken de troepen van alle landen naar de fronten, Met kerstmis weer thuis! was de kreet.Het klopte, alleen het jaar niet en miljoenen gingen nooit meer naar huis.
Al in 1915 wordt Triest aan Italië toegewezen, terwijl dan de uitslag van de oorlog nog lang niet vaststaat.Bovendien wordt er in 1918 nog zeer zwaar gevochten in Friula, het deel van Oostenrijk-Hongarije waar Triest deel van uit maakt.De slodaat die Gavrilo begraven heeft lag daar ook, bij Treviso, in de buurt.In 1945 eist Tito de stad ook op, maar de geallieerden hebben al in een eerder stadium met Tito daarover afspraken gemaakt.Triest en het gebied er om heen wordt verdeeld in twee zones A en B.
" From the Baltic to the Adreatic an Iron Curtain has......zei houwdegen Churchill bij de introductie van het begrip ijzeren gordijn. Ik zie nog beelden van uitzinnig van angst en verdriet schreeuwende mensen achter ijzeren hekken daar in Triest, waarschijnlijk 1948. De Nw.Zeelanders bezetten de A zone, Tito de B zone.In 1954 werd de A aan Italië terug gegevenen B aan juogoslavie. Pas in 1975 tekenden bijde landen een overeenkomst over het gebied.200.000 Italianen zagen de kand naar de A zone te vluchten,bang voor represailles en vergeldingen voor hun daden. Het is ook de streek Friuli, een bijna vergeten taal en van een mooi wijngebied, leuk om te befietsen en de laatste rustplaats van volksheld Pim Fortuijn.Mijn Sloveense buren op Krk raadden me aan er heen te gaan, zij woonden er. Het zijn bijna vrienden in die paar dagen geworden, een onophoudelijke stroom van koel bier en heerlijke cabernet-sauvignon hun eigen wijn want het zijn wijnboeren alhoewel Bruno, de man, niets anders doet dan liggend bier te drinken. Zij is een guitig bijna Italiaans lachebekje en we praatten over wijn en wijnverbouwen. Ik vertel over de Franse wetgeving omtrent vervoer van wijn tijdens de oogst en de verschillen van wijn per dorp in het Cotes du Rhonegebied. Die avond als ik vertriokken ben naar Slovenië raak ik verzeild in een prachtig koel bos waar een fraaie camping is. Een Engelsman verzorgt via zijn sateliet de voetbalavond. Ik zie de laatste 5 minuten, want die zijn bij het Duitse elftal alleen interressant had ik begrepen. Een inmens gat siert de ingang van de camping. Het is de Jama Pivro. De grot. Er gaat een eindeloos lange trap naar beneden het ongewisse in. Maar scooty kan geen trap lopen en dan ga je zoiets niet in.Morgen naar Venetia, het blijft hier tot zondag genadeloos 30 gr. zag ik . Toen ik op deze gemeen grote camping: Villagio Turistico Internazionale incheckte zei de man die de administratie deed: uno Persone e una Vespa. Pardon? zei ik. UNO PEUGEOT!!. Oh, zei hij bedeesd. Vespa, wesp, die sla je vanm je af.